Diferencia entre revisiones de «Prometeu»

Dendi Güiquipeya
Contenido eliminado Contenido añadido
ZéroBot (carava | Contribucionis)
c r2.7.1) (Robó Añiiu: jv:Prometheus (mitologi)
Addbot (carava | Contribucionis)
c Bot: Migrating 61 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q83160 (translate me)
Línia 36: Línia 36:
[[Category:Literatura]]
[[Category:Literatura]]
[[Category:Mitologia griega]]
[[Category:Mitologia griega]]

[[af:Prometheus]]
[[als:Prometheus (Mythologie)]]
[[ar:بروميثيوس]]
[[az:Prometey]]
[[be:Праметэй]]
[[be-x-old:Прамэтэй]]
[[bg:Прометей]]
[[bn:প্রমিথিউস (দেবতা)]]
[[br:Prometheüs]]
[[bs:Prometej (mitologija)]]
[[ca:Prometeu (mitologia)]]
[[cs:Prométheus]]
[[cy:Promethëws]]
[[da:Prometheus]]
[[de:Prometheus]]
[[el:Προμηθέας]]
[[en:Prometheus]]
[[eo:Prometeo]]
[[es:Prometeo]]
[[et:Prometheus]]
[[eu:Prometeo]]
[[fa:پرومته]]
[[fi:Prometheus]]
[[fr:Prométhée]]
[[he:פרומתאוס]]
[[hr:Prometej (mitologija)]]
[[hu:Prométheusz]]
[[hy:Պրոմեթևս]]
[[id:Prometheus (mitologi)]]
[[is:Prómeþeifur]]
[[it:Prometeo]]
[[ja:プロメーテウス]]
[[jv:Prometheus (mitologi)]]
[[ka:პრომეთე]]
[[ko:프로메테우스]]
[[la:Prometheus]]
[[lb:Prometheus]]
[[lt:Prometėjas]]
[[lv:Prometejs]]
[[mk:Прометеј]]
[[nl:Prometheus (mythologie)]]
[[no:Prometheus]]
[[oc:Prometèu]]
[[pl:Prometeusz (mitologia)]]
[[pnb:پرومیتھیس]]
[[pt:Prometeu]]
[[ro:Prometeu]]
[[ru:Прометей]]
[[sh:Prometej]]
[[simple:Prometheus]]
[[sk:Prometeus (mytológia)]]
[[sl:Prometej]]
[[sr:Прометеј]]
[[sv:Prometheus]]
[[th:พรอมิธีเอิส]]
[[tl:Prometeo]]
[[tr:Prometheus]]
[[uk:Прометей (міфологія)]]
[[ur:پرومیتھیس]]
[[vi:Prometheus]]
[[zh:普罗米修斯]]

Revisión de 19:06 7 Mar 2013

Prometheus, de Gustave Moreau

Ena mitologia griega, Prometeu [pɾomeˈtew] (en griegu Προμεθεύς [promeˈthews] «previsión») hue unu los sieti Titanis, criaol i amanti la umaniá.

Parentescu

Prometeu hue iju de Japetu (sigún algotras versionis del giganti Uromidonti) i la nimfa Climena. Los sus germanus huerun Epimeteu, Alanti i Menéciu. Hue pairi de Ducalion junta Celenu.

Atributus

Prometeu hue enventol el taladru huegu i de tolas artis cevilizantis.


Mitus

Engañu a Zeus

En estuviendu en una quimera por qué cachus del toru sacrificau pretenecia a los diosis i qué a los ombris, Prometeu hue llamau cumu álbitru. Assinque solló i ataraçó un toru, cuya piel cosió hiziendu dos borsas. En una d'ellas metió la carni, encultá en baju el estógamu, i en otra el rebotallu conos güesus i la grassa. Quandu Zeu hue a ligil entre dambas a dos borsas, fijandu-se nel pelitasqui, se queó cona borsa que tenia las escarpícias. Endinau con Prometeu, que endespues de entruchilá-le s’estava riyendu, lo castigó, privandu a los ombris del huegu.

Robu el huegu el Olimpu

Endespues de castigal Zeu a los ombris a que comiessin la carni crua, Prometeu ruegó a Atenea que le dejara entral-se nel Olimpu ascodichas. Endrentu prendió un fachu alampandu un cachu de carvón que pusu nel güecu el tallu dun cañiherru grandi, que por ardel despacinu era mu acorriu a los ombris pa caliental-se i alumbral-se.

Efestu encaenandu a Prometeu, de D. van Baburen

Encaenamientu Prometeu

Comu castigu, Zeu mandó a Efestu crial una mujel barru, Pandora. Esti sel hue entriegau a Epimeteu comu daiva. No estanti, Prometeu anteriol le dio el avisiju. El germanu rehusó a la mujel i Zeu, aperrengau, mandó que encaenaran a Prometeu enas montañas el Cáucasu. Pallí, el bienhechol la umaniá hue condenau a qu’un butri l’esgarrara el su higau de dia, golviendu-le a crecel de nochi. Es soná ena literatura griega l’obra d’Esquilu, Prometeu encaenau.

Liberaeru

Angunas versionis hazin comu liberaol a Eracli, quien, en viajandu pal Jardín las Espéridis, hundeó una frecha pal butri. Zeu nu quiju castigal otra vezi a Prometeu por sel su iju Eracli quien lo salvó.


Relacion con otras culturas

Prometeu atija con el dios babilóniu Ea, criaol dun superombri cona sangri de Kingu, a la escontra d'Aruru que bichó un ombri barru. Prometeu tien relacion cona parabra sáscrita pramantha «esvástica», símbolu el sol quandu está canteau pa la derecha en numerosas culturas.

Bibliografia

  • Esquilo, Tragedias, trad. B. Perea, Mairil, Gredos, 1982.
  • Graves, R., Los mitos griegos, Barcelona, RBA, 2005.
  • Hesíodo, Obras y fragmentos, trad. A. Pérez Jiménez y A. Martínez Díez, Mairil, Gredos, 1982.