Diógeni Laerciu

Dendi Güiquipeya
(Rederigíu dendi Diógeni Laérciu)

Dióheni Laérciu (en griegu Διογένης Λαέρτιος) hue un dossógrafu griegu, autol la obra Vias i senténcias los mas consieraus en filosofia.

Portá duna eición romana el 1594

Via[Edital | Editá'l códigu]

S’estima que púu bel escrebiu pal sigru III ed. C., endispués de Sestu Empíricu. El apelativu Laérciu lo mesmu puu sel pol bel tiniu nacéncia en Laerti u pol pretenecel a la família los Laércius. Ubu de sel ombri bien inlustrau i entendiu en custionis filosóficas pol grandol i varieá escuelas i autoris presentis ena su obra. Polo demás, naina se sabi. Es mu descutia la custión de si Dióheni era filósofu tamién i de sel assina a qué escuela pretenecia, peru essu es algu que nu eha de sel suposicionis.

Obra[Edital | Editá'l códigu]

Dióheni es conociu pol bel escrebiu los Βίοι καὶ γνῶμαι τῶν ἐν φιλοσοφίᾳ εὐδοκιμησάντων "Vias i senténcias los mas consieraus en filosofia". Es una obra charramandusca ena que se has un bandeu sumerinu polos filósofus mas reputaus con afán de muestral sel la filosofia enventu orihinal griegu, repuntandu l’idea que tinian los antíguus d’atribuyil a los puebrus bárbarus la nacéncia la filosofia.

L’obra hue escrita en dies rollus papirácius, a libru pol papiru. Se parti en dos, holmi a la proceéncia los filósofus: Hónia i Sul Itália. Endispués la crasificación resurta pol escuelas: acaémicus, peripatéticus, cínicus, estoicus, pitagóricus, escéticus. Arranca conos sieti sábius hata arrematal con Epicuru, passandu pol pensaoris cumu Sócrati, Platón, Aristóteli, Dióheni u Eraclitu.

La estrutura l’obra es velaquí esta:

Es impossibri entendel l’obra desti dossógrafu dendi unas almiracionis rigorosas i científicas, pos las vias relatás nu son biografias, sinu anegotáriu. En mé d’estórias curiosas s’enclui la dotrina filosófica de ca autol.

Decumentalmenti, Dióheni has una esposición qu’arrecohi tó tipu datus: escricionis, cartas, catálogus, otra dossografia, citas, frasis, puesia i tal i mas. Desti heitu, l’obra el laérciu es un matu importantíssimu eno tocanti a testimoñus, huentis i pensaeru diretus los autoris. Grácias a las Vias i senténcias se tien conocéncia d’obras nu conselvás destus autoris assín cumu de caquinus dessas obras que dotru mó se hueran perdiu pa siempri.

Hueraparti desta obra que clissaria dehuru a otras muchas, de Dióheni se conoci qu’escrebió un libru epigramas entitulau Πάμμετρον, cuyus los conselvaus s’alcuentran ena Anthologia Graeca.

Abreviaturas[Edital | Editá'l códigu]

Dalcuerdu con el catálogu abreviaturas del Liddell-Scott, esti autol alcibi la abreviatura “D. L.” del su nombri latinizau Diogenes Laertius.

Bibliografia[Edital | Editá'l códigu]

  • Diógenes Laercio, Vida de los más ilustres filósofos griegos, trad. J. Ortiz y Sainz, Barcelona, Folio, 2002, II vol.
  • Liddell H., G., Scott R., A Greek-English Lexicon, Oxford, 1996.