Ablativu

Dendi Güiquipeya

En lingüística, el casu ablativu, endica las cercustáncias de lugal, tiempu, mó, concausa, agenti..., espresás n'estremeñu por mé las preposicionis en, por, con, sin,... Poe exemplu: nel hardín ain froris, i tal i mas. El ablativu alcibi el nombri de complementu cercustancial.

El ablativu se gasta en luengas cumu el latín u el sáscritu. El ablativu latinu combina el ablativu induropeu (qu'endica «endi», proceéncia), el casu estrumental (qu'endica «pol» en costrucionis pasivas u «con») i el casu locativu (qu'endica "en"). Arrancandu el senificau orihinal destus chascus, angunus algotrus se huerun esarrollandu, pol sabulugal el ablativu e concausa (qu'endica el «concausante»), el ablativu e tiempu (qu'endica el «inti», ahorrau del locativu) i el ablativu assolutu.

El su nombri ahorra el latín ablatiuus, endi el supinu ablatum, del verbu auferre, arramplal, solimpial.

Exemplus:

  • Latín: rosa, rosa.
  • Nominativu: rosa (la rosa).
  • Ablativu sing: rosa (pol, con... la rosa).
  • Ablativu prural: rosis (pol, con... las rosas).

En latín, el ablativu adotó las huncionis que gastaban los antíguus casus estrumental i locativu. La costrución latina en ablativu asolutu es una volución destus usius del ablativu.

En finlandés (suomi), el casu ablativu es el sestu casu locativu. El su senificau básicu «espresal el lugal (abiertu) endi ondi acaeci un despraçamientu».

Pol sabulugal: en finlandés, el sufihu -lta/-ltä: piha senifica «hardín» -> pihalta «endi el hardín».

Los otrus casus locativus en finlandés son:


Casus gramaticalis

Casus luengas induropeas: Nominativu  · Vocativu  · Acusativu  · Genitivu  · Dativu  · Ablativu  · Locativu  · Estrumental

Casus luengas urálicas: Nominativu  · Acusativu  · Genitivu  · Partitivu  · Inessivu  · Elativu  · Ilativu  · Adessivu  · Ablativu  · Essivu  · Alativu  · Traslativu  · Comitativu  · Estrutivu  · Abessivu

Casus euskara: Nominativu  · Ergativu  · Dativu  · Inessivu  · Ablativu  · Alativu  · Estrumental  · Sociativu  · Motivativu  · Destinativu  · Prolativu

Guipal mas endirguis al tentu