Dublín
Dublín | ||||
---|---|---|---|---|
Entidad subnacional | ||||
![]() | ||||
| ||||
![]() Ubicación de Dublín | ||||
Coordenadas | 53°20′59″N 6°15′37″O / 53.349722222222, -6.2602777777778 | |||
Entidad | Gran cidá, Ciudad más grande y Asentamiento portuario | |||
• País | Prantilla:Geodatos Irlanda | |||
Superficii | ||||
• Total | 114,99 km² | |||
Altol | ||||
• Media | 20 m s. n. m. | |||
Puebración (3 d'abril de 2022) | ||||
• Total | 592713 hab. | |||
• Densidá | 0,01 hab/km² | |||
Huso horario | UTC±00:00 | |||
Código postal | D1-18, 20, 22, 24, D6W, D1-18, 20, 22 y D6W | |||
Prefijo telefónico | 01 | |||
Sitio web oficial | ||||
Dublín (en ingrés Dublin [dʌblɪn] , irlandés Baile Átha Cliath [bˠalʲə aːha klʲiəh][1]) es la capital d'Irlanda i del condalgu de Dublín, ena província de Leinster. Está assitiá nel salienti dela isla, ena desembocaura del riu Liffey. Con 554.554 abitantis, es la mayor cidá el pais i dela isla.
Etimología
[adital | adital cóigu]Geografía
[adital | adital cóigu]Sitación
[adital | adital cóigu]S'alcuentra assitiá ena parti central costa salienti dela Isla d'Irlanda.
Arraya colas cidáis de Dún Laoghaire, Tallaght, Clondalkin, Palmerstown, Blanchardstown i Malahide.
Climii
[adital | adital cóigu]Estoria
[adital | adital cóigu]Edá Media
[adital | adital cóigu]La ciá hue hundá polos vikingus nel 841 ena desembocaura del ríu Poddle col ríu Liffey[2].
Edá Moerna
[adital | adital cóigu]Edá Contemporaña
[adital | adital cóigu]
Estau libri irlandés
[adital | adital cóigu]Republica d'Irlanda
[adital | adital cóigu]Goviernu i almenistración
[adital | adital cóigu]Almenistración local
[adital | adital cóigu]Goviernu nacional
[adital | adital cóigu]Dublín es la sedi del goviernu dela República d'Irlanda.
Cuenta col Oireachtas ena Leinster House, el Áras an Uachtaráin i los menisterius del goviernu.
Geografía umana
[adital | adital cóigu]
Urbanismu
[adital | adital cóigu]
O'Connell Street es l'avenía mas emportanti del cascu antiguu.
Arquitetura
[adital | adital cóigu]Monumentus
[adital | adital cóigu]Parquis
[adital | adital cóigu]Phoenix Park es el mayol parqui dela cidá, del país, i d'Uropa endentru d'una cidá [4]. Dentru tien el Menumentu a Wellington i el Áras an Uachtaráin . Sotrus parquis soninː
Coltura
[adital | adital cóigu]Museus
[adital | adital cóigu]
- Galería Nacional d'Irlanda
- Museu Nacional dela Emprenta d'Irlanda
- Museu Nacional d'Irlanda
- Museu Irlandés d'Arti Modernu
- Galería Hugh Lane
Cini
[adital | adital cóigu]Luengas
[adital | adital cóigu]Luenga irlandesa
[adital | adital cóigu]Deportis
[adital | adital cóigu]Rugby
[adital | adital cóigu]Futbol
[adital | adital cóigu]Economia
[adital | adital cóigu]Educación
[adital | adital cóigu]Nuversidáis
[adital | adital cóigu]La Nuversidá de Dublín es la nuversidá más antiga dela isla. Solu tien una College, la Trinity College.
Trasporti
[adital | adital cóigu]Trasporti entrurbanu
[adital | adital cóigu]Carreteras
[adital | adital cóigu]
L'utovía M50 (M50 motorway) es una utovía semi-circulal qu'arroea la ciá. Con 40 quilómetrus de largol, tien horma de letra 'C' i uñi tolos andilis nacionalis primarius cona capital. Aquesta utovía registra un tráfagu de más de 115.000 vículus por día.[5]
Airi
[adital | adital cóigu]El Aropuertu de Dublín es un aropuertu entrenacional que comunica la cidá i a Irlanda col restu'l mundu. S'assitia a 10 quilómetrus del centru urbanu, ena localidá de Collinstown, nel Condalgu de Fingal.[6]
Trasporti urbanu
[adital | adital cóigu]Otobus
[adital | adital cóigu]L'impresa Dublin Bus (Bus Átha Cliath) opera los otobusis urbanus dela cidá. Hundau en 1987 es una susidiaria dela impresa estatal Córas Iompar Eireann Group. S'encarga dela redi de serviciu púbricu precisu nel ária'l Gran Dublín baxu un contratu cona National Transport Authority (Utoriá Nacional de Trasporti). La su redi se destiendi dendi Newcastle (Condalgu de Wicklow) nel sul, Balbriggan nel norti'l Condalgu de Dublín i Maynooth nel Condalgu de Kildare al salienti.[7]
Herrucarril
[adital | adital cóigu]Trenvía
[adital | adital cóigu]Artícalu prencipal: Luas.

La cidá tuvu un trenvía que hue fechau en 1949. Ogañu tien una sestema de tren ligeru llamau Luas. Cona sus 2 liñas uñi los suburbius del sul i el sulponienti col cascu antigu. La liña roxa (Red line) tien 20 quilómetrus de largol, viaja dendi Tallaght hata The Point i dendi Saggart hata Connolly. La liña verdi (Green line) tien 24.5 quilómetrus de largol, viaja dendi Bridges Glen hata Broomsbridge.[8]
Metru
[adital | adital cóigu]Artícalu prencipal: Metrolink.
Essesti un proponimientu de criación duna liña de metru que uñiría l'Aropuertu de Dublín conos servicius de Irish Rail, DART, Dublin Bus i Luas. Amás se costruirían estacionis en Ballymun, Rotunda Hospital, Dublin City University i Trinity College. La liña tendría 18.8 quilómetrus i sedría en su mayol parti soterrañu.[9]
Meyus de comunicación
[adital | adital cóigu]Pedióricus
[adital | adital cóigu]Arradiu
[adital | adital cóigu]Televisión
[adital | adital cóigu]Cidais ermanás
[adital | adital cóigu]Referencias
[adital | adital cóigu]- ↑ «Baile Átha Cliath/Dublin». logainm.ie (en inglés). Consultado el 6 de abril de 2025.
- ↑ McGee (1863), pp. 50-57.
- ↑ The population of Ireland 1700-1900 : a survey
- ↑ http://phoenixpark.ie/
- ↑ «About Us». M50 Concession Limited (en inglés británico). Consultado el 6 de abril de 2025.
- ↑ «AERODROME LOCATION INDICATOR AND NAME». Archivado desde el original el 6 de octubre de 2016. Consultado el 6 de abril de 2025.
- ↑ «Dublin Bus - Information about Dublin Bus». Dublin Bus (en inglés). Consultado el 6 de abril de 2025.
- ↑ «FAQs». Luas (en inglés). Consultado el 6 de abril de 2025.
- ↑ «About - MetroLinkWeb». www.metrolink.ie. Consultado el 6 de abril de 2025.
Atijus
[adital | adital cóigu]En Commons ai conteníu multimedia sobre Dublín.
- Ayuntamientu
Atijus p'ahuera
[adital | adital cóigu]- Páginas que usan la extensión EasyTimeline
- Artícalus que precisan sel amejoraus
- Wikipedia:Artículos con datos por trasladar a Wikidata
- Wikipedia:Artículos buenos en la Wikipedia en danés
- Wikipedia:Artículos destacados en la Wikipedia en urdú
- Wikipedia:Artículos destacados en la Wikipedia en euskera
- Ciais d'Irlanda