Ir al contenido

Lista d'artícalus que toa Wikipedia deviera de tenel

Dendi Güiquipeya

(Tradución dende meta:List of articles every Wikipedia should have)

Ai un númiru de proyetus en creceeras ena Güiquipedia, angunus mu activus i algotrus descaecíus. Propongu que los reforcemus tuviendu la segurança de que ca unu contién una cantidá mínima, básica i uti d'enhormación. D'esti mó i manera, la genti estará mas enteresá en participal en estus proyetus i ayúi en el su crecimientu.

Propongu amás que hagamus un listau de alreol 1.000 artículus básicus i que cedamus tenel en ca Wikipedia. Estus artículus devieran de sel mu básicus i encluil l'enhormación mas essencial. En angunus casus, sedrá namás un quairu, mentris que en otrus casus un borraol. Estu hadrá, que entrin mas huerça paque los proyetus mas chiquinus pulin.

Amás d'esta lista, esti proyeutu aspera crial con el tiempu unas versionis traduziblis d'estus artículus, a lo mejol contuviendu enhormación básica en List of articles all languages should have.

Por mé de que esta s'á vueltu un listau, en ogañu la partimus en dos andaris de prioridá. Los endilguis de prioridá alta, los qualis son especialmenti nesseçarius paque toa Wikipedia essista, están endilgaus en negrinu; comu tola lista mesma, esti froreal no deviera de sel vístu comu una lista los endilguis mas emportantis, sinu namás cumu una utilidá pa encetal las Güiquipedias achicás.

Cómu gastal esta lista

[dital | dital cóigu]

(Namás que pa la Güiquipedia en estremeñu)

Pa encetal la nuestra Güiquipedia en estremeñu, amás d'endilgal artículus de temas estremeñus, devemus d'escrevil a tentu d'estus endilguis. Namás pongu los que arribota dis que están en negrinu, pos estus son los mas nesseçarius. Dispués de que estén arrellenaus, pondré el restu. Conseju abril el artículu dende la Güiquipedia d'ingrés simpli (List of articles all languages should have) i traduzí-lus, pos son de ponel namás que l'enhormación básica.

Biografías

[dital | dital cóigu]

Esta parti es pa pressonas. Devi de tenel siquiera un párrafu sobri las figuras estóricas punteras.

Artistas i arquitectus

[dital | dital cóigu]
  1. da Vinci, Leonardo
  2. Michelangelo
  3. Picasso, Pablo
  4. Rembrandt
  5. Velázquez, Diego

Escrivientis

[dital | dital cóigu]
  1. Cervantes, Miguel de
  2. Omeru
  3. Pushkin, Alexander
  4. Shakespeare, William
  5. Gabriel y Galán
  6. Luis Chamizo

Compositoris i músicus

[dital | dital cóigu]
  1. Bach, Johann Sebastian
  2. Beatles, The
  3. Beethoven, Ludwig van
  4. Berlioz, Hector
  5. Chaikovski, Piotr
  6. Mozart, Wolfgang Amadeus
  7. Wagner, Richard

Esploraoris

[dital | dital cóigu]
  1. Colón, Cristóbal

Enventoris, centíficus i matemáticus

[dital | dital cóigu]
  1. Arquímidi
  2. Darwin, Charles
  3. Einstein, Albert
  4. Uclidi
  5. Euler, Leonard
  6. Mendeleev, Dimitri
  7. Newton, Isaac
  8. Ramón y Cajal, Santiago

Centíficus socialis (filósofus, economistas, estoriaoris i pensaoris)

[dital | dital cóigu]
  1. Aristótili
  2. Bruno, Giordano
  3. Kant, Immanuel
  4. Marx, Karl
  5. Platón

Políticus, campanillus i aristócratas

[dital | dital cóigu]
  1. Alehandru el Grandi
  2. Bonaparte, Napoleon
  3. Cesa, Húliu
  4. Carlus el Grandi
  5. Carlos III
  6. Felipe II
  7. Lenin, Vladimir
  8. Stalin, Josif

Estoria

[dital | dital cóigu]

Esta seción es pa casus i periodus de la estoria i prestoria del ombri. Siquiera cincu frasis son nesseçarias:

  1. Estória

Edá Contemporania

[dital | dital cóigu]
  1. Revolución Endustrial
  2. I Guerra Mundial
  3. II Guerra Mundial

Geografía

[dital | dital cóigu]

Esta seción es pa concetus jográficus i pa lugaris específicus.

  1. Geografia
  2. Ciá
  3. Continenti
  4. País
  5. Océanu
  6. Mari

Continentis i regionis mayoris

[dital | dital cóigu]

Polo menus tres frasis pa caúnu.

  1. África
  2. Antáltia
  3. Asia
  4. Uropa
  5. América Latina
  6. Orienti Meyu
  7. América el Norti
  8. Oceanía
  9. América el Sul

Paísis

[dital | dital cóigu]
  1. Australia
  2. Brasil
  3. Canadá
  4. China
  5. España
  6. Francia
  7. Alemaña
  8. Itália
  9. Índia
  10. Indonesia
  11. Israel
  12. Japón
  13. Paquistán
  14. Portugal
  15. Russia
  16. Reinu Uniu
  17. Estaus Unius
  1. Baajós
  2. Barcelona
  3. Berlín
  4. Caçris
  5. Jerusalén
  6. Londris
  7. Madrid
  8. Nueva York
  9. París
  10. Roma
  11. Tokio

Qüerpus d'augua

[dital | dital cóigu]
  1. Océanu Alánticu
  2. Océanu Índicu
  3. Nilu
  4. Mari Mediterráneu
  5. Océanu Pacíficu

Montañas, vallis i disiertus

[dital | dital cóigu]
  1. Himalaya
  2. Pirineus
  3. Sierra Morena
  4. Sahara

Sociedá

[dital | dital cóigu]
  1. Sociedá
  2. Educación

Familias i relacionis

[dital | dital cóigu]
  1. Família
  2. Zagal
  3. Matrimoñu

Pensaeru, comportamientu i emocionis

[dital | dital cóigu]
  1. Comportamientu
  2. Emocionis
  3. Pensaeru

Política

[dital | dital cóigu]
  1. Política
  2. Goviernu
  3. Estau

Negocius i economía

[dital | dital cóigu]
  1. Economia
  2. Agricoltura
  3. Dineru
  1. Lei

Organizacionis entrenacionalis

[dital | dital cóigu]
  1. Crus Colorá
  2. Nacionis Unías

Guerras i exércitus

[dital | dital cóigu]
  1. Melital
  2. Pas
  3. Guerra

Temas socialis

[dital | dital cóigu]
  1. Pena de Muerti
  2. Derechus Umanus
  3. Escravitú

Coltura

[dital | dital cóigu]

Siquiera tres frasis:

  1. Coltura
  2. Arti
  3. Bailaus
  4. Teatru

Lenguagi i literatura

[dital | dital cóigu]
  1. Lenguagi
  2. Alfabetu
    1. Letra
  3. Gramática
  4. Literatura
    1. Poesia
  5. Mundu
  6. Escreviura

Arquitetura i engeniería civil

[dital | dital cóigu]
  1. Arquitetura
  2. Casa

Penículas, arradiu i televisión

[dital | dital cóigu]
  1. Penículas
  2. Arradiu
  3. Televisión

Música

[dital | dital cóigu]
  1. Música

Rehuiju

[dital | dital cóigu]
  1. Juegu
  2. Juegus Olímpicus
  3. Deportis
  4. Juegueti

Religionis

[dital | dital cóigu]
  1. Devinidá
  2. Mitología
  3. Alma
  4. Religión
  5. Religionis específicas
    1. Budismu
    2. Cristianismu
    3. Induismu
    4. Islán
    5. Judaismu
    6. Zoroastrismu

Filosofía

[dital | dital cóigu]
  1. Filosofía
  2. Lógica

Siquiá entroducionis de cincu frasis.

Astronomía

[dital | dital cóigu]
  1. Astronomía
  2. ''Big Bang''
  3. Galassia
  4. Luna
  5. Estrella descabrijá
    1. Tierra
  6. Estrella
    1. Sol

Biología

[dital | dital cóigu]
  1. Biología
    1. ADN
  2. Muerti
  3. Vía

Processus biológicus

[dital | dital cóigu]
  1. Metabolismu
    1. Fotosíntesi
  2. Volución
  3. Reprodución

Notomía

[dital | dital cóigu]
  1. Notomía
  2. Célula

Salú i melecina

[dital | dital cóigu]
  1. Melecina
  2. Psicología
  3. Cancru
  4. Malotia
  5. Malaria
    1. SIDA
  6. Virus
    1. Andanciu

Organismus

[dital | dital cóigu]
  1. Organismu
  2. Animal
      1. Insetu
      2. Anfibiu
      3. Páxaru
      4. Peci
      5. Mamíferu
          1. Umanu
      6. Retil
  3. Bateria
  4. Hongu
  5. Pranta

Botánica

[dital | dital cóigu]
  1. Botánica

Química

[dital | dital cóigu]
  1. Química
  2. Química Elemental
    1. Oru
    2. Idrógenu
    3. Hierru
    4. Ossígenu
  3. Metal
  4. Estaus Fásicus de Matéria

Meteorología, climi i geología

[dital | dital cóigu]
  1. Climi
  2. Geología
    1. Mineral
    2. Roca
  3. Tiempu

Matemática

[dital | dital cóigu]
  1. Matemáticas

Física

[dital | dital cóigu]
  1. Física
  2. Átomu
  3. Nirgía
        1. Colol
  4. Huerça
  5. Massa
  6. Molécula
  7. Son
  8. Velocidá
  9. Tiempu
  10. Pesu
  1. Calandariu
  2. Día
  3. Mesi
  4. Añu

Tecnología

[dital | dital cóigu]
  1. Tecnología

Comunicacionis

[dital | dital cóigu]
  1. Comunicación
  2. Enhormación

Bebías

[dital | dital cóigu]
  1. Lechi
  2. Áugua

Midías i unidais

[dital | dital cóigu]
  1. Midía